Back to top

Καθημερινότητα & Χημικές αντιδράσεις

Σύλβια Τσίκο

Οι χημικές αντιδράσεις είναι στην καθημερινότητά μας! Δεν αποτελούν περίεργα σύμβολα χωρίς ουσία, που για να έχουμε έναν καλό βαθμό, πρέπει να ξέρουμε. Θα σας πω λοιπόν πως ακόμα και η γιαγιά μου έκανε χημικές αντιδράσεις.

Όταν ήμουν μικρή είχα φάει τόσο πολύ που δεν μπορούσα να αναπνεύσω. Έριξε λοιπόν η γιαγιά σε ένα ποτήρι νερό, χυμό από λεμόνι και πρόσθεσε λίγη σόδα φαγητού. Μου το έδωσε να το πιώ και αμέσως χώνεψα και συνήλθα.

Στην πραγματικότητα μέσα στο ποτήρι έγινε η χημική αντίδραση ανάμεσα στο κιτρικό οξύ του λεμονιού και στη σόδα (NaHCO3 όξινο ανθρακικό νάτριο). Όπως έχετε μάθει τα οξέα αντιδρούν με ανθρακικά άλατα και δίνουν μπουρμπουλήθρες διοξείδιο του άνθρακα.

Μπορείτε να το κάνετε και στο σπίτι και να χρησιμοποιήσετε και ξύδι αντί για χυμό λεμόνι. Το ξύδι περιέχει οξικό οξύ 7%w/v. Η αντίδραση είναι:

CH3COOH + NaHCO3 -> CH3COONa + CO2 + H2O

Το CO2 είναι το διοξείδιο του άνθρακα που αφρίζει. Επίσης το CO2 + H2O προκύπτει από τη διάσπαση του H2CO3. Όταν λοιπόν στην Α΄ Λυκείου κάνουμε τις αντιδράσεις διπλής αντικατάστασης και βγαίνει H2CO3 σας λέω ότι πρέπει να το σπάτε σε CO2 + H2O και όπως τώρα καταλαβαίνετε δεν το κάνω για να σας παιδέψω , αλλά γιατί έτσι είναι όπως θα δείτε κι εσείς, όταν θα κάνετε τα παραπάνω πειραματάκια και θα βλέπετε τις μπουρμπουλήθρες του CO2 να ξεπηδάνε.

Α! και ένα ακόμα πειραματάκι δώρο.
Σε ένα ποτήρι βάλτε νερό λίγο πριν τη μέση και προσθέστε λίγο βάμμα ιωδίου (betadine). Στη συνέχεια ρίξτε ένα μικρό κομμάτι ψωμί (ψίχα κατά προτίμηση). Θα δείτε ότι τι ψωμί θα γίνει μπλε.

Αυτό συμβαίνει γιατί το ψωμί έχει άμυλο το οποίο με το ιώδιο δίνει ένα σύμπλοκο που έχει μπλε χρώμα. Υπάρχουν και άλλα τρόφιμα με άμυλο που αντιδρούν με το ιώδιο όπως η πατάτα. Έτσι μπορείτε μια βρασμένη πατάτα να την κόψετε στη μέση και με μια μπατονέτα που έχετε βουτήξει σε ιώδιο να γράψετε με μπλε πάνω στην πατάτα…

Προσπαθήστε για αρχή να κάνετε τα δυο αυτά πειράματα, πείτε μας αν σας πέτυχαν ή είχατε κάποια δυσκολία. Και μη φοβάστε είναι ακίνδυνα με υλικά που θα βρείτε στο σπίτι ή στο φαρμακείο ή στο super market και δε θα σας κυνηγάνε στο σπίτι για καταστροφές… Να έχετε και το νου σας στη σελίδα γιατί θα ακολουθήσουν και άλλα πειράματα.